یکی از سوالاتی که اغلب اوقات در زمان تصادف مطرح می‌شود، این است که آیا به راننده مقصر دیه تعلق می­گیرد یا خیر. در واقع ذات بیمه شخص ثالث که به نظر می‌رسد تنها مربوط به هزینه‌های مرتبط به شخص ثالث باشد، این سوال را به وجود آورده است. به علاوه مقصر بودن راننده در صحنه تصادف، این علامت سوال را شکل می‌دهد که آیا شرکت بیمه باید به مقصر سانحه تصادف نیز خسارتی پرداخت کند یا خیر؟
دیه تصادف به چه کسانی تعلق میگیرد؟

همان طور که می‌دانید بیمه شخص ثالث، یک بیمه نامه اجباری است که هر مالک وسیله نقلیه‌ای باید تهیه کند. با داشتن بیمه شخص ثالث، در صورت بروز تصادف رانندگی، دیه تصادف به اشخاص ثالث اعم از این که داخل خودرو یا بیرون از آن باشند، تعلق می‌گیرد. فهرست کسانی که مشمول دریافت دیه تصادف می‌شوند، به شرح زیر است:
عابر پیاده: همیشه اصلی‌ترین شخصی که مشمول دریافت دیه است، عابر پیاده است. فارغ از این که عابر پیاده مقصر باشد یا خیر، به هر ترتیب، از محل بیمه شخص ثالث، دیه مربوط به او پرداخت خواهد شد.
سرنشینان خودروی طرف تصادف (بی تقصیر): به همین ترتیب سرنشینان خودرویی که در تصادف بی تقصیر بوده، اعم از راننده یا دیگر سرنشینان، مشمول دریافت دیه تصادف از محل بیمه شخص ثالث خواهند شد.
سرنشینان خودروی مقصر: علاوه بر این در صورتی که خودروی مقصر به جز راننده، سرنشینان دیگری نیز داشته باشد که در حادثه تصادف آسیب دیده باشند، باز مشمول دریافت دیه خواهند بود.
راننده مقصر تصادف: در نهایت مطابق با تغییراتی که قانون بیمه شخص ثالث پیدا کرد، راننده مقصر نیز علی­رغم تقصیرکار بودن در حادثه رانندگی، مشمول دریافت دیه خواهد بود. (در نظر داشته باشید که راننده مقصر، پیش از این، حق بیمه مربوط به دیه راننده مقصر را به شرکت بیمه پرداخت کرده و در زمان بروز حادثه، شرکت بیمه موظف به پرداخت مبلغ دیه خواهد بود.)
پرداخت دیه راننده مقصر
لازم به ذکر است که پرداخت دیه راننده مقصر، چیزی متفاوت از پرداخت دیه سایر اشخاص و افرادی است که در این فهرست به آن‌ها اشاره داشتیم. به این ترتیب که برای محاسبه دیه بیمه راننده مقصر، مبلغی تحت عنوان “تعهد حوادث راننده” به عنوان معادلی برای دیه کامل در نظر گرفته می‌شود. (این مبلغ در زمان خرید بیمه نامه، مشخص شده است.)
پس از آن در صورت بروز تصادف که در آن راننده مقصر دچار صدمات جانی (شامل نقص عضو یا فوت کامل) شود، به همان درصد از دیه کامل، از مبلغ تعهد حوادث راننده، پرداخت از سوی شرکت بیمه انجام خواهد شد.
به زبانی ساده‌تر در نظر بگیرید که به طور مثال جراحاتی به راننده مقصر وارد شده که مطابق کارشناسی، به اندازه ۲۵ درصد از دیه، شامل حال او می‌شود. به این شکل شرکت بیمه باید به اندازه ۲۵ درصد از سقف مبلغی که به عنوان تعهد حوادث راننده در نظر گرفته شده است را به راننده مقصر پرداخت کند. (معمولا این مبلغ سقف دیه در ماه‌های عادی است.)
نکته ۱: لازم به ذکر است که اگر تعدد دیات در مورد راننده مقصر صورت بگیرد و مبلغ تعیین شده برای او بیش از سقف تعهدات حوادث راننده مقصر باشد، شرکت بیمه در نهایت ملزم به پرداخت همان سقف مبلغ تعهدات راننده مقصر خود بوده و این تعدد دیات، تاثیری در افزایش مبلغ خسارت پرداختی از سوی شرکت بیمه نخواهد داشت.
نکته ۲: در ضمن نکته دیگری وجود دارد که دیه پرداختی به راننده مقصر، به نرخ روز نخواهد شد. به این معنا که وقتی شما با شرکت بیمه برای خرید بیمه شخص ثالث قراردادی بسته و سقف تعهدات حوادث جانی راننده مقصر در آن مشخص شده است، اگر تصادفی در طول تاریخ اعتبار همان بیمه نامه صورت بگیرد، فارغ از زمان صدور رای دادگاه و زمان پرداخت، شرکت بیمه نرخ را به روز نخواهد کرد.
به این ترتیب به روز شدن دیه و پرداخت خسارات راننده مقصر، در همان سقف تعیین شده در قرارداد بیمه شخص ثالث باقی مانده و قابلیت به روز شدن تعهدات مطابق با نرخ بیمه سال جدید را تا زمان تنظیم قرارداد تازه و خرید بیمه شخص ثالث جدید نداریم.

دیه فوت راننده مقصر چطور محاسبه می‌شود؟
دیه فوت راننده مقصر نیز مطابق با سقف دیه تعریف شده در قرارداد بیمه که معمولا همان سقف دیه ماه‌های عادی (غیرحرام) در زمان خرید بیمه نامه شخص ثالث است، محاسبه خواهد شد.
راننده مقصر چه زمانی فرصت برای تشکیل پرونده دریافت خسارت از شرکت بیمه دارد؟
مطابق چیزی که در قانون بیمه شخص ثالث آورده شده است، راننده مقصر جهت دریافت خسارت، تنها به مدت ۶۰ روز پس از وقوع تصادف، فرصت دارد تا به شرکت بیمه اطلاع داده و پرونده دریافت خسارت را تشکیل دهد.